عدالت و شریعت

دکتر رهایی در این سخنرانی که در سال ۱۴۰۲ و در ادامه سلسله جلسات «در مکتب قرآن با یاران مدرسه» ایراد نموده اند، ضمن بیان مقدماتی پیرامون عدالت و شقوق مختلف آن، چیستی و حوزه‌های مختلف شریعت را از منظر قرآن مجید و روایات معصومین (ع) به بحث می‌گذارند و در ادامه، رابطه عدالت و شریعت را خاصه در بعد فقهی و سیاسی، بر اساس دیدگاه‌های حضرت آیت الله العظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی (ره) و شهید آیت الله دکتر سید محمد حسینی بهشتی مطرح می‌نمایند.

بشنوید

اراده آزاد انسان

دکتر سلیمانی در این سخنرانی که در سال ۱۳۹۶ ایراد نموده اند، ضمن اشاره به مباحث تاریخی در باب جبر و اختیار، به نقد برخی دیدگاه‌ها در این حوزه پرداخته و چند شبهه مرتبط با این موضوع را پاسخ می‌گویند. ایشان مهمترین مسئله در باب نزاع علمی پیرامون مسائل درون و برون دینی راعدم تعیین جایگاه بحث عنوان کرده و بر این باورند که بحث در باب اراده آزاد، بحثی خارج از آموزه‌های عقیدتی بوده و مسئله‌ای کاملا عقلانی است. دکتر سلیمانی اراده آزاد انسان را مقوّم انسانیتش دانسته و آن را مقدمه مسئولیتش عنوان می‌کنند. بخش پایانی برنامه نیز به پرسش و پاسخ اختصاص دارد.

بشنوید

امر به معروف و نهی از منکر

حجت الاسلام ورعی در این سخنرانی که در سال ۱۴۰۲ ایراد نموده اند، ضمن بیان کلیاتی پیرامون چیستی و شرایط فریضه امر به معروف و نهی از منکر، این آموزه را از دیدگاه آیت الله العظمی موسوی اردبیلی (ره)، شهید آیت الله دکتر بهشتی و امام موسی صدر به بحث می‌گذارند. ایشان نگاه کلی این سه شخصیت حوزوی نسبت به این فریضه الهی را همسان دانسته، اما بیان می‌دارند که مطابق آثار و آنچه از سخنرانی‌های ایشان بر می‌آید نگاه موسس دانشگاه مفید نگاهی فقهی، نگاه شهید بهشتی نگاهی قرآنی و نگاه امام موسی صدر به این مسئله نگاهی اجتماعی است.

بشنوید

بررسی فقهی هتک حرمت مقدسات

آیت الله ربانی بیرجندی در این برنامه که در سال ۱۴۰۲ و در پی اهانت به ساحت مقدس قرآن مجید برگزار شده است، ضمن بیان مقدمه‌ای پیرامون مباحث مربوط به هتک حرمت و بیان برخی مصدایق تاریخی آن، با استناد به قرآن مجید، روایات اهلبیت عصمت (ع) و اقوال گوناگون فقهای عظام، ممنوعیت هتک حرمت مقدسات را برمبنای قاعده «حرمت ما لا یحل انتهاک» بیان نموده و به تشریح این قاعده مهم فقهی می‌پردازند. بخش پایانی این برنامه به پرسش و پاسخ اختصاص دارد.

بشنوید

پروژه ژنوم و تاثیر آن بر علوم انسانی

دکتر متولی زاده اردکانی در این سخنرانی که در سال ۱۳۹۰ ایراد نموده اند، با اشاره به اینکه اولین پایان نامه مربوط به تاثیر ژنتیک بر بزهکاری در کشور ایران در دانشگاه مفید انجام شده است، عنوان می‌کنند که بدون فهم چیستی دانش ژنتیک، نمی‌توان به ارتباط آن با علوم انسانی خصوصا شاخه‌های حقوق و روانشناسی و… پرداخت. ایشان در ادامه با ذکر تاریخچه‌ای از دانش نوین ژنتیک، نمونه‌هایی از اشارات متون دینی و فرهنگی نظیر آثار شاعران را بیان نموده و از آن‌ها با عنوان اعتقاد گذشتگان به دانش ژنتیک یاد می‌کنند و رفتار، شخصیت و حتی گرایش‌های علمی و هنری افراد را ناشی از تاثیر ژن‌های آنان می‌دانند. همچنین در بخشی از این سخنرانی به خطرات و مزایای این دانش بنیادین در رابطه با زندگی انسان می‌پردازند. بخش پایانی این برنامه به پرسش و پاسخ اختصاص دارد.

بشنوید

جایگاه زن در مغرب زمین از نگاه امام موسی صدر

خانم دکتر قاسمی در این سخنرانی که در سال ۱۴۰۲ ایراد نموده اند، ضمن اشاره به نگاه نقادانه امام موسی صدر در رابطه با نحوه مواجهه غرب با موضوع زن، این نگاه را عمدتا جنسیت زده و مانعی مهم برای اثرگذاری زن در محیط خانه و اجتماع دانسته و به ضرورت بهره گیری از الگوهای ثابت دینی مانند حضرت زهرا و حضرت خدیجه (سلام الله علیها) اشاره می‌نمایند. همچنین ایشان با اشاره به تاثیر تفکرات فیلسوفان بزرگی مانند ارسطو بر کلیسا، وضعیت کنونی زن در غرب را از معلول‌های نگاه تنگ نظرانه کلیسا و مردسالاری عنوان می‌نمایند.

بشنوید

آشنایی با سنگ نبشته‌های عربستان در دوران باستان و اسلام آغازین

آقای میر کریمی در این برنامه که در سال ۱۴۰۱ برگزار شده است، ضمن بیان مقدماتی راجع به انواع سنگ‌نبشته از نظر محتوی و دوره حجّاری، از تمدن سومی در کنار تمدن‌های ایران و روم نام می‌برند که مهمترین سند آن همین سنگ نبشته‌های باقی مانده از آن تمدن در منطقه عربستان است. ایشان در ادامه بحث خود با اشاره به تعداد بسیار زیاد این سنگ نبشته ها، نکاتی پیرامون تاثیر ترجمه آن‌ها بر فهم فرهنگ و ادیان حاضر در منطقه عربستان بیان می‌نمایند و بر این باورند که این یافته‌های غنی می‌تواند اطلاعات دسته اولی پیرامون مطالعات مرتبط با ادیان در اختیار پژوهشگران عرصه دین قرار دهد.

بشنوید

اعجاز قرآن از جهت جاذبه شنیداری

دکتر اخوان صراف در این برنامه که در سال ۱۴۰۲ برگزار شده است، ضمن اشاره به وجه اصیل استماع و انصات قرآن و ویژگی اعجازی آیات، اصالت و اولویت در رابطه با قرآن را وجه شنیداری آن عنوان می‌کنند و به تشریح دیدگاه خویش در این زمینه می‌پردازند. دکتر جاودان نیز در این برنامه ضمن بیان فرهنگ فراگیر مردم مصر در رابطه با تلاوت قرآن، وجه شنیداری این کتاب آسمانی را شاخص عنوان می‌نمایند، اما با نقد سخنان دکتر اخوان صراف، این وجه را یکی از وجوه اعجاز عنوان می‌نمایند نه تمام آن. بخش بعدی برنامه به پرسش‌ و پاسخ اختصاص دارد و حسن ختام برنامه قرائت آیاتی از قرآن مجید توسط دکتر جاودان است.

بشنوید