الاهیات و معارف اسلامی یکی از رشته‌های گروه علوم انسانی در دانشگاه‌های ایران است كه با هدف گام‌نهادن در مسیر شناخت معارف اسلامی در چهارچوب آموزه‌های دین اسلام راه‌اندازی شده است. از سویی شناخت خدا و آموزه‌ها و دستورات او نه‌تنها هدف غایی همه معارف و علوم، بلکه زیربنای آفرینش انسان به شمار می‌آید که آفریدگار جهان وی را برای شناخت و پرستش خود آفرید. از سوی دیگر، هویت اسلامی جامعه ایران و تقسیم تعاليم وحيانی به سه شاخه «معارف»، «اخلاق» و «احكام» انسان مسلمان و دغدغه‌مند را بر آن می‌دارد تا ضمن رصد پرسش‌ها و نيازهای جامعه در اين سه گستره، به دنبال پاسخ‌گويی به آن‌ها بر پایه تعاليم اسلامی باشد. ازجمله نیازهای جامعه اسلامی در گستره دین، یافتن پاسخ‌های مناسب به پرسش‌ها و شبهات درزمینۀ معارف و عقايد اسلامی، آشنایی با منابع اسلامی برای كمك به بهبود زيست اخلاقی و نگاهی کارآمد به محتوای فقهی برای سياست‌گذاری، تدوين و اجرای قوانين و مسائل حقوقی است.
دانش‌آموختگان گرایش علوم قرآن و حدیث، در صورت توانمندی می‌توانند در مراکز پژوهشی همانند دائره‌المعارف‌ها و پژوهشگاه‌های علوم انسانی یا مراکز آموزشی فعالیت کنند. البته دانش‌آموختگان گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی فرصت شغلی بیشتری دارند و برای نمونه می‌توانند به‌عنوان وکیل دادگستری، مشاور حقوقی و کارشناس حقوقی فعالیت کنند یا دفترخانه اسناد رسمی و دفتر ازدواج و طلاق دایر نمایند. به‌طورکلی، دانش‌آموختگان گرایش‌های مختلف رشته الاهیات و معارف اسلامی در صورت تسلط كامل بر مفاهیم و مهارت كافی، می‌توانند در زمینه‌های زیر فعالیت نمایند:
به‌عنوان استاد یا عضو هیئت‌علمی در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، معلمی آموزش‌وپرورش، محقق و پژوهشگر درزمینهٔ مسائل فرهنگ و معارف اسلامی، کارشناس دستگاه قضایی یا سازمان‌هایی همچون صداوسیما، وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات اسلامی، کارشناس دینی، کارشناس فقهی و حقوقی، مشاور حقوقی، تبلیغ معارف اسلامی در سطح عمومی و گسترش و نشر معارف اسلامی در کشورهای مختلف جهان در چهارچوب رایزنی‌های فرهنگی و وزارتخانه‌های ارشاد و امور خارجه.
